شاید تاکنون کلمه ی Coach یا مربی را در مکالمات روزمره شنیده باشید. اولین چیزی که با شنیدن این کلمه به ذهنتان می رسد، شاید مربی های ورزشی باشد. اما در زندگی و کسب و کار و … کوچ Coach به چه کسی گفته می شود؟ و وقتی صحبت از کوچینگ است، چه مفهومی بیان مورد بحث قرار می گیرد؟
تعریف کلی کوچینگ Coaching
اگر بخواهیم یک تعریف کلی از کوچینگ ارائه دهیم می توانیم بگوییم، کوچینگ مجموعه ای از مطالب مدیریتی، روانشناسی، فلسفی و حتی ورزشی است که کوچ Coach با استفاده از این دانش و اطلاعات به افراد کمک می کند تا درگیری های ذهنی، مسائل کاری و یا زندگی خود را پشت سر بگذارند. در واقع کوچینگ یک حرفه و مهارت است که با گذراندن دوره های آموزشی می تواند بدست آید.
به چه کسی کوچ Coach گفته می شود؟
کوچ به کسی گفته می شود که با استفاده از مهارت کوچینگ و دانش و اطلاعاتی که بدست آورده، سعی می کند که مراجعه کننده ی خود را از درگیری های ذهنی که دارد رها کند و با برنامه ریزی و هدف گذاری های مشخصی سعی کند روند زندگی کاری یا شخصی فرد را بهبود بخشد.
کوچ یک مشوق، همراه مطمئن، شونده ای آگاه و فعال و حامی است که فرد را به چالش کشیده و صادقانه موارد و مسائل مربوط به فرد را به او گوشزد می کند. او با هدف رساندن فرد به شرایط مطلوب با مراجعه کننده وارد گفتگو شده و به فرد کمک می کند تا برای اهداف ارزشمند تلاش کند.
اساس کار کوچ را در ابتدا گوش شنوا و در ادامه مکالمه شکل می دهد. او در ابتدا با طرح سوالاتی اطلاعات لازم را از مراجعه کننده دریافت کرده و سپس براساس همین سوالات مکالمه ای را شکل می دهد که می تواند جواب بسیاری از درگیری ها و راهکاری برای رفع مشکلات باشد.
در واقع کوچ به ذهن و دغدغه های ماجعه کننده ی خود نظم می دهد و همین کار باعث می شود که فرد بتواند اهداف اصلی را از دغدغه های پراکنده تشخیص داده و برای آنها برنامه ریزی کند.
فرض کنید برای تغییر شغل خود چند پیشنهاد مختلف از مجموعه های مختلف دارید. با اینکه تحقیقات لازم برای شناخت بیشتر هر یک از این محیط ها و خود موقعیت شغلی انجام داده اید اما بازهم برای انتخاب آنها مردد هستید. در این نقطه می توان به کوچ مراجعه کرد و تمام مسائل را برای او شرح داد. در مکالمه ای که بین شما و کوچ شکل می گیرد، نقاطی روشن می شود که شاید چندان به آن توجه نداشته اید. در واقع این مکالمه به شما کمک می کند که در انتخاب مقصد نهایی دقیق تر عمل کرده و همه جوانب را بهتر بررسی کنید. در نهایت انتخاب با شماست و کوچ به جای شما انتخاب نخواهد کرد. اما بعد از مکالمه خود با او می دانید که می خواهید کدام راه را انتخاب کنید و دلایل روشنی هم برای انتخاب خود دارید.
اگر بخواهیم روند مکالمه و کارهایی که کوچ انجام می دهد را بررسی کنیم می توان گفت:
- با طرح سوالاتی به دنبال پاسخ از درون خود فرد است.
- ارزش ها و هدف ها را مشخص تر و واضح تر در معرض دید فرد قرار می دهد.
- بیان و طرح برنامه برای رسیدن فرد به خواسته های واقعی اش و همکاری با او
- بررسی و ارزیابی ایده های جدید فرد
- حمایت از فرد هنگامی که می خواهد تصمیمات انقلابی بگیرد. (بررسی های لازم برای تصمیم صورت گرفته است)
- قرار دادن فرد در موقعیت های چالش برانگیز برای گسترش دیدگاه و آینده نگری
- تشویق و تحسین فرد
- معرفی منابع و ارتباطاتی که می تواند به فرد برای دستیابی به اهداف کمک کند.
با توجه به آنچه که گفته شد، شاید در نگاه اول نقش کوچ برای شما کمی آشنا بنظر برسد. اما کوچ نقشی منحصر به فرد است و وظیفه ی آن با نقش های زیر متفاوت است:
- روانشناس و درمانگر: کوچ در روند شناسایی بهتر اهداف و تلاش برای رسیدن به آن نقش هدایتگر و مشوق را دارد. حتی اگر فرد کوچ شما در زندگی شخصی هم باشد بازهم نمی تواند نقش یک روانشناس را داشته باشد.
- مشاور متخصص: با وجود اینکه کوچینگ هم شاخه ها و دوره های آموزش تخصصی تر دارد، اما در نظر داشته باشید که کوچ متخصص در همه ی زمینه ها نیست. اما کوچ با بررسی وضعیت و طرح یک نقشه کلی می تواند جوانب مختلف مسائل را به فرد نشان دهد. او با طرح سوالاتی به پاسخ های لازم از درون خود افراد رسیده و می تواند به آنها کمک کند.
- منتور: شاید در مقالات پیشینتعریف کلی منتور Mentor را مطالعه کرده باشید.منتور کسی است که پیش از شما تجربیاتی پیدا کرده، با اتفاقات مثبت و منفی مواجه شده و یک چشم انداز کلی نسبت به راه های موفقیت و شکست دارد. عموماً سن این افراد از کوچ ها بیشتر است. ارتباط فرد با منتور ظاهری متفاوت نبست به کوچ دارد. کوچ همراه فرد بوده اما ارتباط او با منتور برمبنای احترام و قالب های مشخص تعریف می شود.
خصوصیات کوچ (ایده آل)
وقتی صحبت از بیان ویژگی های هر نقش می شود، در واقع ویژگی های ایده آل شخص ذکر می شود. خصوصیات یک کوچ نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین اگر می خواهید فردی را به عنوان کوچ انتخاب کنید، بهتر است داشتن این ویژگی ها را بررسی کنید:
- متعهد Committed
- قابل اتکا Reliable
- همسو و هماهنگ Aligned
- روشن فکر Coachable
- دست و دلباز و بخشنده Generous
- دلسوز Compassionate
- مشوق و اشتیاق برانگیز Enthusing
با توجه به آنچه که در این مطلب باهم مرور کردیم، می توان نقش کوچ را هم تراز همان مربی های ورزشی دانست. بازیکن می داند باید برای مبارزه از تاکتیک های مختلفی استفاده کند، اما مربی به او دید بهتری از شناخت موقعیت ها می دهد. بنابراین اگر در موقعیت تصمیم گیری قرار دارید و می خواهید بهتر عمل کنید، (فرقی نمی کند که تصمیم گیری در چه حوزه ای باشد) می توانید به کوچ مراجعه کنید.
